Lopen met krukken: handige tips
Lopen met krukken na een operatie of blessure is een veelvoorkomende oplossing om te zorgen dat u zich kunt voortbewegen of verplaatsen. Het vergemakkelijkt in veel gevallen het revalidatieproces waardoor u sneller uw normale leven weer op kunt pakken. Door gebruik te maken van deze hulpmiddelen zorgt u ervoor dat bijvoorbeeld de kant waaraan u bent geopereerd of geblesseerd, geen extra belasting ondervindt.
Heeft u bijvoorbeeld een knieoperatie ondergaan aan uw linkerknie, dan zal uw linkerzijde door het lopen met krukken worden ontlast maar kunt u dus wel activiteiten blijven ondernemen. Dat maakt het herstel in ieder geval een stuk aangenamer.
Soorten krukken
Toch kan het lopen met krukken in het begin even wennen zijn, zeker wanneer u er nog nooit gebruik van hebt gemaakt of als dit al geruime tijd geleden is. Om u op weg te helpen hebben wij hieronder een aantal handige tips neergezet: zo kunt u zich zo goed mogelijk voorbereiden. Overigens is het wel zaak om eerst te kijken welk soort krukken u nodig heeft: elleboogkrukken [1] of okselkrukken [2].
Dit heeft te maken met de ernst van uw blessure of de zwaarte van de operatie die u hebt gehad. Aan de hand daarvan zijn er in de regelmaat weer drie manieren van lopen met krukken: belast, gedeeltelijk belast en onbelast. Overleg dus eerst met de dokter of arts in welke mate u ondersteuning nodig hebt en in hoeverre u belast mag lopen. Dit heeft namelijk invloed op welke krukken u nodig zult hebben tijdens het revalidatieproces.
1 Loopkrukken afstellen/instellen van de krukken
De loopkrukken afstellen is één van de belangrijkste handelingen die u moet verrichten voordat u gaat lopen met de krukken. Het is namelijk van belang dat u tijdens het instellen van de krukken rekening houdt met uw eigen lichaamslengte. Daardoor heeft u namelijk ten alle tijden voldoende ondersteuning en voorkomt u pijn of ongemak tijdens het lopen.
Zo zult u wanneer de krukken te laag zijn ingesteld al snel last krijgen van uw handen, onderarmen of polsen. Dit komt doordat u in dit geval te ver naar voren leunt. Staan uw krukken te hoog afgesteld, dan zult u tijdens het hellen achterover hellen en is de kans groot dat u pijn krijgt in uw (onder)rug of nek. Zorg er tijdens het afstellen van de loopkrukken dus voor dat uw houding zo recht mogelijk is.
Kort samengevat stelt u de krukken in aan de hand van de volgende punten:
- Zorg dat u rechtop staat, eventueel ondersteund door iemand uit uw omgeving wanneer dit lastig gaat of u onbelast moet lopen. Van belang is dat uw knieën gestrekt zijn.
- U laat uw ene arm losjes langs uw lichaam hangen en met de andere arm stelt u de kruk zo in, dat het handvat waarop op hand rust zich bevindt op de hoogte van uw pols.
- U druk de palletjes beiden in zodat u de buis kunt draaien en de lengte kunt bepalen. Vervolgens draait u de buis weer terug zodat de palletjes terug klikken in de kruk. De meeste krukken hebben verschillende verstelmogelijkheden zodat dit nauwkeurig kan worden afgesteld.
- Deze handeling voert u ook uit voor de andere kruk. Normaliter zal hier weinig verschil in zitten maar mocht u een lengteverschil hebben vanwege bijvoorbeeld uw voet in het gips, dient u daar natuurlijk wel rekening mee te houden en kan het zijn dat de lengte van beide krukken verschilt.
- Vervolgens kunt u het manchet op de juiste hoogte instellen. De bovenkant hiervan bevindt zich normaliter een centimeter of vijf onder uw elleboog voor een ideale ondersteuning.
- Voordat u gebruik gaat maken van de krukken, is het wel verstandig om te controleren of alles goed vast zit.
2 Zitten en opstaan
Zitten en opstaan met krukken is een kwestie van even oefenen en wennen, maar het is niet onbelangrijk om deze vaardigheden je zo snel mogelijk eigen te maken. Zeker wanneer het wandelen met krukken nog wat onwennig is of wat moeilijk gaat, is het prettig om af en toe uit te kunnen rusten op een stoel. Belangrijk hierbij is dat je het gewicht niet op de kant van het geblesseerde of geopereerde lichaamsdeel laat rusten. Dus wil je gaan zitten, dan steek je je ‘slechte’ been eerst naar voren en laat je je lichaamsgewicht vervolgens rusten op het ‘goede’ been.
Pak de leuning van de stoel of bank vast en laat je vervolgens rustig zakken. In het geval van elleboogkrukken kun je de manchetten gerust om je arm laten hangen. Mocht het nodig zijn, dan kun je namelijk gauw weer op de krukken steunen. Wilt u weer gaan staan, dan kunt u, mocht dat nodig zijn, één van de krukken vervangen door de leuning van de stoel of bank en uzelf weer rustig oprichten. Eenmaal staande kunt u dan van beide krukken gebruik maken..
Samengevat doorloopt u onderstaande punten bij het onbelast en gedeeltelijk belast lopen wanneer u wilt gaan zitten en weer opstaan:
- Loop naar de leuning van de bank of stoel.
- Is uw rechterkant belast, dan leunt u op de kruk in uw rechterhand en plaatst uw linkerhand op de leuning.
- Zet uw rechterbeen iets naar voren en houdt uw gewicht op uw linkerbeen.
- Laat uzelf rustig zakken.
- Wanneer uw linkerzijde belast is, voert u dezelfde stappen gespiegeld uit (links is dan rechts).
- Wilt u weer opstaan, dan kunt u de stappen van achter naar voren doorlopen.
3 Traplopen met krukken
Traplopen met krukken is onvermijdelijk wanneer u één of meerdere verdiepen op of af moet en er geen lift voorhanden is. Toch is dit met de juiste voorbereidingen prima te doen en zult u na verloop van tijd veel minder moeite hebben met het nemen van dit obstakel. Sterker nog: de trapleuning zal de plaats innemen van een van de krukken en in de regelmaat kunt u hier uitstekend op leunen. Oefening baart kunst en als u de volgende onderstaande stappen doorneemt bent u goed voorbereid bij het traplopen met krukken.
De trap oplopen met krukken gaat als volgt:
- Is uw rechterzijde geopereerd of geblesseerd, dan pakt u met de rechterhand de trapleuning vast.
- In uw linkerhand rust u op de kruk en u houdt de losse kruk losjes met uw vingers vast.
- Zet uw linker voet op de eerste tree waarbij u uw gewicht verdeelt over de trapleuning en de linker kruk.
- Nu kunt u rustig uw rechtervoet op de eerste tree zetten.
- U vervolgt voorgaande stappen tot u boven bent.
De trap af (er van uitgaande dat uw rechterzijde geopereerd of geblesseerd is) gaat in wezen in omgekeerde richting:
- U pakt met uw linkerhand de trapleuning vast en houdt de losse linker kruk losjes in uw rechterhand.
- U zet uw linkerbeen een trede neerwaarts terwijl uw gewicht steunt op de trapleuning en de linkerkruk.
- Vervolgens plaatst u uw ‘slechte’ been op de trede naast uw linkerbeen.
- Vervolg deze stappen tot u beneden bent.
Nog enkele tips bij het traplopen met krukken:
- Het is begrijpelijk dat het in het begin even onwennig of zelfs eng is: vraag daarom altijd om hulp van bekenden of eventuele omstanders wanneer u het niet vertrouwd.
- Bent u moe halverwege de trap? Neem dan gerust even pauze. Houd u wel goed vast.
- Neem de tijd: zeker wanneer u te snel de trap af wilt gaan, is de kans groter dat u een zich verstapt. Uw veiligheid staat voorop!
Tips over het gebruik maken van een rolstoel vindt u hier [3], en wanneer u veilig gebruik wilt maken van een rollator kunt u deze tips [4] gebruiken.